بسیاری از تحلیلگران معتقدند که نوگرایی به معنای واقعی آن در حکومت پهلوی رخ داد. اما بخش پنهان این موضوع آن است که نوگرایی با اشتباهاتی همراه بود. اشتباهاتی که عواقب متعددی را در زمینه سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی متوجه کشور کرد.
وقتی قانون کشف حجاب از سوی رضاشاه مطرح شد، جدیترین واکنش به آن از سوی حوزه علمیه و از طرف روحانیون شکل گرفت. واکنش حوزه علمیه به سیاست کشف حجاب، متفاوت بود. علاوه بر واکنش جمعی، برخی از روحانیون، خود پیشگام مبارزه شدند و دست به اعتراضات گسترده زدند.
در دروهی پهلوی صلاحیت افراد و یا مصالح ملی بر اساس رأی شاه تفسیر و تعبیر میشد. به عبارت دیگر معیارهای انتخاب افراد تابعی از میزان وابستگی آنها به دربار محسوب میشد.
آیتالله عبدالکریم حائری یکی از علمای بزرگ اسلام است که او را به واسطه تاسیس حوزه علمیه قم با نام موسس نیز میشناسند. بخش مهمی از دوران زندگی آیتالله حائری در دوره مشروطه و رضاشاه سپری شد. وی در دوره مشروطه فعالیت سیاسی زیادی نداشت؛ اما در دوره رضاشاه به ناچار وارد مسائل سیاسی شد و نسبت به برخی از حوادث سیاسی واکنش نشان داد. واکنشهایی که خشم رضاشاه ...
یکی از محورهای اصلی مخالفت مردم با رژیم پهلوی مسالهی حجاب و رواج بیبند و باری در جامعه بود. اسناد موجود نشان میدهد که یکی از خواستههای اکثریت مردم کشور توجه به ارزشهای اسلامی و مقابله با اقدامات ضد فرهنگی رژیم پهلوی بوده است.
در دوره پهلوی اول، روابط ایران با برخی از کشورهای خارجی کمرنگ شد و در مقابل رابطه با برخی از کشورها وارد فاز جدیدی شد. ترکیه از جمله کشورهایی است که رابطه با آن از ابعاد گوناگون حائز اهمیت است. زیرا این کشور و الگوی توسعه آن تأثیر زیادی بر رضا شاه داشت.
وقتی قانون کشف حجاب از سوی رضاشاه مطرح شد، جدیترین واکنش به آن از سوی حوزه علمیه و از طرف روحانیون شکل گرفت. واکنش حوزه علمیه به سیاست کشف حجاب، متفاوت بود. علاوه بر واکنش جمعی، برخی از روحانیون، خود پیشگام مبارزه شدند و دست به اعتراضات گسترده زدند. البته اعتراضات تنها به حوزه علمیه قم محدود نبود، بلکه حوزه علمیه شهرهای مختلف از جمله مشهد، تبریز و....
رضاشاه و محمدرضا پهلوی (ولیعهد) قبل از سوار شدن به قطار سلطنتی جهت عزیمت به شمال کشور در این تصویر دیده می شوند. راه آهن سراسری ایران در حقیقت یک خط آهن نظامی برای امپراتوری انگلیس بود و نه یک راه آهن تجارتی و ترانزیت یا مسافرتی برای ایرانیان . امپراتوری انگلیس از اینگونه راه آهن ها در همه مستعمرات خود از جمله هند و مستعمرات آفریقایی ساخته ...
یکی از مسائلی که در تاریخ معاصر ما نیاز به بررسی دارد، چرایی اسلامزدایی از جامعه است. این سؤال همواره مطرح است که چرا در دوران پهلوی اول و دوم، برای زدودن دین و نمادهای اسلامی از جامعه، تا این حد تلاش شده است؟ آیا عوامل خارجی، در مقابله رژیم پهلوی با اسلام دست داشتهاند؟ کشف حجاب در کشور ما، یک حرکت استبدادی و قلدرمآبانه علیه فرهنگ و ارزشهای اسلامی ...
اجرای طرح استعماری کشف حجاب در ایران با عنوان «تجدد نسوان» با اعمال فشار و خشونت زیادی همراه بود. بر اساس اسناد موجود امرای سیاسی و نظامی رژیم پهلوی از پیشگامان این طرح بودهاند.
سیاست کشف حجاب رضاشاه از زمان مطرح شدن آن تا تصویب قانونی، مسیر طولانی را دنبال کرد. این مسیر همراهان و مخالفان خاص خود را داشت. رجال دولتی، از جمله افراد و گروههایی بودند که واکنش متفاوتی نسبت به این سیاست اتخاذ کردند. چنانچه برخی از رجال، علاوه بر همراهی و موافقت، به پایهریزی تئوریک این سیاست پرداختند و برخی نیز به طور تلویحی و یا آشکار مخالفت ...
شاه سیاست متحدالشکل کردن لباس را به بهانههای مختلف وضع نمود. از جمله به این خاطر که لباس اهل علم و عموم مردم متفاوت باشد. اما در واقع سودای غربی سازی فرهنگ ایرانی را داشت و این سخنان تنها سیاست اعلامی بود که پشت آن یک سیاست اعمالی پنهان شده بود. از دیدگاه رضا شاه، متحدالشکل کردن لباس عاملی جهت توسعه کشور بود. در حالی که او تحت تأثیر سفر امانالله ...
رضاشاه اقدامات سیاسی و اقتصادی خود را با عنوان نوسازی ایران آغاز نمود. او برای پیشبرد این هدف، مذهب و سنت را مورد تهاجم قرار داد و بر این باور بود که با دور شدن از انگارههای سنتی و مذهبی میتوان به توسعه و پیشرفت رسید.
بی حجاب کردن اجباری زنان ایرانی در نیمه دوم دهه 1310، از میان تمام سیاستهای تجددخواهانه رضاشاه، بیشترین سهم را در عدم محبوبیت او در میان ایرانیان داشت. در فاصله دی ماه 1314 تا استعفای شاه در سال 1320، پلیس و ژاندارمری ایران برای اعمال این ممنوعیت از زور استفاده کردند و بدین ترتیب به خصوصی ترین حریم زندگی نیمی از مردم تجاوز کردند
رضاشاه مراسمات سنتی ایرانیان را که بسیاری از آنان شامل مراسمات عزاداری برای امامان بود، منافی با توسعه میدانست و تصور میکرد با از بین بردن این مراسمات میتواند باعث پیشرفت و توسعه کشور شود. او درصدد بود مراسمات و آیینهای باستانی را با زور و تحکم جایگزین مراسمات مذهبی کند و از این طریق مذهب را از زندگی ایرانیان حذف نماید.
یکی از نمودهای ساخت استبدادی حکومت پهلوی اول را میتوان در سیاستهای اجباری و ناگهانی رضاشاه مشاهده کرد که طی آن بسیاری از افراد مجبور بودند کارهایی را که سنخیتی با فرهنگ عمومی آنها نداشت و برگرفته از فرهنگ غرب بود انجام دهند.
بیشتر زنها از زیر چادر بیرون آمدند و همان طور که سیاق کار طبقه نسوان است، گروهی از آنها هر روز در خودآرایی و خودنمایی گامی فراتر نهادند، فرنگی باب و فرنگی ماب شدند، پاره ای از آنها از فرنگی ها هم سر ]جلو[ زدند، اما باطن قضیه خلق و خو و طرز تفکر آنها همان بود که بود، ماند....